1 czerwca Prezydent RP Andrzej Duda podpisał ustawę z dnia 20 maja 2021 roku o zmianie ustawy – Prawo energetyczne oraz niektórych innych ustaw.
Zdaniem Ministra Klimatu i Środowiska ustawa ta jest zapowiedzią ogromnych zmian, w centrum których znajdzie się odbiorca energii – jego potrzeby i aktywność na rynkach energii przyszłości. Wejście w życie nowych regulacji prawnych zainicjuje zmianę modelu krajowego – scentralizowanego rynku energii i całego naszego dotychczasowego myślenia o energetyce.
Według MKiŚ zmiana ustawy – Prawo energetyczne oraz niektórych innych ustaw, nazywana „ustawą licznikową” to przede wszystkim propozycje bardzo korzystnych rozwiązań dla odbiorców energii elektrycznej, pozwalające na ich aktywizację dzięki wykorzystaniu funkcji inteligentnych liczników zdalnego odczytu. To także przepisy m.in. likwidujące dotychczasowe bariery w rozwoju magazynów energii, tak potrzebnych do integracji odnawialnych źródeł energii i stabilizacji zmian zachodzących w naszym systemie elektroenergetycznym.
Celem nowelizacji jest wprowadzenie do obowiązującego systemu prawnego rozwiązań zmierzających do poprawy funkcjonowania i rozwoju rynku energii w zakresie działalności dotyczącej wytwarzania, przesyłania, magazynowania, dystrybucji i obrotu energią, w szczególności poprzez:
1) umożliwienie stosowania przepisów rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/1222 z dnia 24 lipca 2015 r. ustanawiającego wytyczne dotyczące alokacji zdolności przesyłowych i zarządzania ograniczeniami przesyłowymi, w tym ogólne zasady głosowania w sprawie decyzji dotyczących wniosków przygotowywanych przez wyznaczonych operatorów rynku energii elektrycznej;
2) stworzenie podstawy prawnej dla rekuperacji energii elektrycznej zwróconej do sieci trakcyjnej w następstwie hamowania pojazdów oraz odbioru energii elektrycznej przez punkt ładowania z pojazdu elektrycznego;
3) wprowadzenie obowiązku opracowywania przez operatora systemu magazynowania instrukcji ruchu i eksploatacji instalacji magazynowej;
4) uznanie Prezesa URE organem właściwym do uznawania kwalifikacji osób wykonujących prace przy urządzeniach, instalacjach i sieciach energetycznych nabytych w państwach członkowskich UE, Konfederacji Szwajcarskiej lub państwach członkowskich EFTA;
5) przyznanie Prezesowi URE kompetencji do zatwierdzania instrukcji tylko wtedy, jeżeli spełnia ona wymagania określone w ustawie;
6) przyznanie Prezesowi URE uprawnienia do cofnięcia koncesji w przypadku wydania przez Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów wobec przedsiębiorstwa energetycznego decyzji o uznaniu praktyki za naruszającą zbiorowe interesy konsumentów w rozumieniu art. 24 ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów;
7) wprowadzenie podstawy prawnej dla funkcjonowania zamkniętych systemów dystrybucyjnych;
8) wprowadzenie kompleksowych rozwiązań dla funkcjonowania i rozwoju magazynów energii elektrycznej;
9) wprowadzenie zakazu zawierania umów sprzedaży paliw gazowych i energii elektrycznej poza lokalem przedsiębiorstwa, mającego na celu przeciwdziałanie nieuczciwym praktykom niektórych sprzedawców;
10) zobowiązanie sprzedawcy paliw gazowych lub energii elektrycznej do zapewnienia publicznego dostępu do aktualnego stanu prawnego związanego z prawami konsumenta energii;
11) wprowadzenie obowiązku instalacji do dnia 31 grudnia 2028 r. liczników zdalnego odczytu skomunikowanych z systemem zdalnego odczytu w punktach poboru energii stanowiących co najmniej 80% łącznej liczby punktów poboru energii u odbiorców końcowych przyłączonych do sieci o napięciu znamionowym nie wyższym niż 1 kV należących do tego operatora, zgodnie z harmonogramem określonym w ustawie;
12) powołanie operatora informacji rynku energii, którego rolą będzie utworzenie i rozwój centralnego systemu informacji rynku energii.
Przyjęta regulacja ma również na celu stworzenie warunków dla rozwoju zastosowań magazynów energii elektrycznej, w tym usunięcie barier, które obecnie uniemożliwiają inwestorom uzyskanie korzyści ekonomicznych ze stosowania magazynowania energii elektrycznej.
– Zasadnicza część przepisów ustawy ma wejść w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia. Jednakże w przepisie końcowym przewidziano szereg wyjątków w tym zakresie. Przepisy w zakresie inteligentnego opomiarowania ze względu na konieczność dostosowania systemów teleinformatycznych, przygotowania rynku do nowych realiów oraz stworzenie w pełni funkcjonalnego centralnego repozytorium danych pomiarowych wejdą w życie w okresie późniejszym niż pozostała część ustawy. I tak np. przepisy odnoszące się do rozporządzenia w zakresie infrastruktury sieci domowej wejdą w życie po 12 miesiącach od dnia ogłoszenia – informuje Kancelaria Prezydenta RP.