Żywności nie wolno marnować – dobra wiadomość dla organizacji dobroczynnych

Wchodzi w życie ustawa o przeciwdziałaniu marnowaniu żywności. Celem przepisów jest eliminowanie zjawiska marnowania żywności. Sprzedawcy mają obowiązek zawarcia umowy w formie pisemnej lub z organizacją pozarządową na nieodpłatne przekazywanie niesprzedanej żywności spełniającej wymogi prawa żywnościowego.

Podpisana przez Prezydenta RP Andrzeja Dudę ustawa dotyczy sprzedawców żywności prowadzących sprzedaż detaliczną lub hurtową na powierzchni powyżej 250 m.kw., których przychody ze sprzedaży żywności stanowią co najmniej 50% wszystkich ich wpływów. Pierwsza umowa o nieodpłatnym przekazywaniu żywności na cele społeczne musi zostać zawarta przez sprzedawców nie później niż 5 miesięcy od wejścia w życie ustawy. Jeżeli sprzedawcy nie będą się stosować do przepisów, grożą im kary finansowe. Ich wysokość będzie ustalana poprzez pomnożenie jednostkowej stawki przez masę marnowanej żywności.

Przekazaniu podlegać mają produkty spożywcze, które mają wady wyglądu albo uszkodzone opakowania oraz te, których termin przydatności do spożycia wkrótce mija. Taka żywność ma być nieodpłatnie przekazana organizacji pozarządowej lub innemu podmiotowi spełniającemu kryteria ustawowe. Sprzedawcy będą oddawać produkty żywnościowe organizacjom, które zajmują się pomocą społeczną, w tym:

• pomocą rodzinom i osobom w trudnej sytuacji życiowej,
• wyrównywaniem szans tych rodzin i osób,
• które wspierają rodziny i system pieczy zastępczej,
• które zajmują się działalnością charytatywną polegającą m.in. na przekazywaniu żywności osobom potrzebującym lub prowadzeniem zakładów żywienia zbiorowego dla osób potrzebujących.

Ustawa zobowiązuje sprzedawców żywności do przeprowadzania w jednostkach handlowych kampanii edukacyjno-informacyjnych w zakresie racjonalnego gospodarowania żywnością oraz przeciwdziałania marnowaniu żywności.

Banki Żywności szacują, że dzięki nowym regulacjom uda się uratować do 100 tys. ton żywności więcej niż to się udawało dotąd. Z szacunków wynika też, że obecnie za około połowę marnowanej ogólnie żywności w Polsce odpowiadają konsumenci indywidualni (53%), w dalszej kolejności są przemysł (19%) i handel (5%).

Najczęściej wyrzucane produkty to: pieczywo – 49%, owoce – 46%, wędliny – 45%, warzywa – 37%, jogurty – 27%. Główne przyczyny wyrzucania żywności to utrata terminu przydatności do spożycia – 29% oraz nadmierne zakupy – 20%.