![Zajmował się światłem i widzeniem – czy wiesz kim był Witelon? [VIDEO]](https://miedziowefakty.pl/wp-content/uploads/2021/03/Zajmował-się-światłem-i-widzeniem2.jpeg)
Czy wiesz kim był Witelon? Jakie miał związki z Legnicą? Jakie były jego odkrycia i ważniejsze prace?
25 marca 2003 r., na mocy Rozporządzenia Rady Ministrów Rzeczypospolitej Polskiej Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Legnicy otrzymała imię Witelona – pierwszego polskiego matematyka i fizyka, który przez wiele lat związany był z Legnicą. To pierwszy w dziejach Śląska uczony, który wywarł ogromny wpływ na rozwój nauk eksperymentalnych i stosowanych.
Witelon – „filius Thuringorum et Polonorum” (syn Turyngów i Polaków – jak przedstawił się w „Perspectivie”) żył na przełomie XIII i XIV wieku. Jego matką była nieznana z imienia Polka, pochodząca z rycerskiego rodu z Borowa, natomiast ojcem – Henricus de Ziz – zamożny mieszczanin z Turyngii. Nie znamy nazwy miejscowości na Śląsku, w której się urodził. Mógł to być Borów koło Jawora, sam Jawor lub Legnica. Nie są również znane dokładne daty jego urodzenia i śmierci. Powszechnie uważa się, że urodził się około roku 1230 a zmarł ok. 1314. Zdaniem Jerzego Burchardta – wybitnego znawcy biografii Witelona – urodził się on ok. 1237 r.
Witelon to pierwszy polski matematyk i fizyk, który przez wiele lat związany był z Legnicą. To również pierwszy w dziejach Śląska uczony, który wywarł ogromny wpływ na rozwój nauk eksperymentalnych i stosowanych. Jego osiągnięcia stworzyły podwaliny dorobku naukowego i myśli filozoficznych kolejnych okresów.
Szczególny związek z Legnicą wskazuje na pozycję tego miasta jako ośrodka życia naukowego i kulturalnego. Jego biografia ma kilka etapów ściśle związanych z miejscami i środowiskami jego działalności. W pierwszej kolejności wymienić należy Legnicę. Tu przebywał, stąd wyjeżdżał do Wrocławia i za granicę, do Legnicy też powracał. W Legnicy uczęszczał do szkoły parafialnej przy kościele św. św. Piotra i Pawła, gdzie później był profesorem.
W 1262 roku Witelon udał się na studia do Padwy. Tam zapisał się na wydział prawa kanonicznego. Przebywając w Padwie do 1268 roku, studiował również filozofię i nauki ścisłe. W 1268 r. Witelon został wysłany jako przedstawiciel Władysława do Viterbo. Tam właśnie napisał swoje dzieło Perspectiva, traktujące o optyce. Optyka stanowiła dla niego główną część filozofii przyrody stąd w swoim dziele zajął się również wyjaśnianiem podstawowych problemów filozoficznych.
Przed Witelonem optyka jako wyodrębniona nauka nie istniała. Dopiero on zebrał rozproszone o niej wiadomości na podstawie rękopisów i je usystematyzował, objaśnił oraz skomentował. Objaśnił i opisał budowę oka ludzkiego i zagadnienia związane z widzeniem przez człowieka. Wyjaśnił zjawisko złudzenia optycznego, opisał również właściwości zwierciadeł oraz przechodzenie promieni świetlnych przez ciała przezroczyste.
Witelon zajął się światłem i widzeniem postrzegając je jako łącznik świata duchowego i materialnego. Światło traktowano w tym czasie jako nośnik wiedzy i objawień. W swoim dziele dokonał syntezy wiedzy przedstawiając 470 twierdzeń i dowodów ich trafności.
Odpowiedzi na pytania postawione na wstępie oraz wiele innych można znaleźć w filmie poświęconym Witelonowi, który został przygotowany przez Państwową Wyższą Szkołę Zawodową im. Witelona w Legnicy.
https://www.youtube.com/watch?v=NWnAcpSaD_0&t=9s
