Komisja Europejska wzywa państwa członkowskie do natychmiastowego zakończenia wszelkich istniejących programów obywatelstwa dla inwestorów oraz do zapewnienia solidnych kontroli w celu przeciwdziałania zagrożeniom stwarzanym przez programy ułatwień pobytowych dla inwestorów. Wydane 28 marca zalecenie stanowi część szerszej polityki Komisji Europejskiej mającej na celu podjęcie zdecydowanych działań w kwestii tych programów. Trwająca obecnie rosyjska inwazja na Ukrainę ponownie uwypukla te zagrożenia.
– Niektórzy obywatele rosyjscy lub białoruscy objęci sankcjami lub znacząco wspierający wojnę w Ukrainie mogli już nabyć unijne obywatelstwo lub uprzywilejowany dostęp do UE, w tym do swobodnego podróżowania po strefie Schengen, w ramach tych programów – informuje Biuro Prasowe Komisji Europejskiej.
Aby przeciwdziałać tym bezpośrednim zagrożeniom, KE zaleca także, aby państwa członkowskie oceniły, czy należy wycofać obywatelstwo przyznane w ramach „złotego paszportu” obywatelom rosyjskim lub białoruskim umieszczonym na unijnej liście sankcji w związku z wojną w Ukrainie. Dokumenty pobytowe wydane objętym sankcjami obywatelom rosyjskim i białoruskim w ramach programu ułatwień pobytowych dla inwestorów powinny zostać natychmiast cofnięte, po przeprowadzeniu indywidualnej oceny i zgodnie z zasadą proporcjonalności, prawami podstawowymi i prawem krajowym państw członkowskich. Środki te powinny mieć zastosowanie do obywateli rosyjskich i białoruskich, którzy znacząco wspierają wojnę w Ukrainie.
– Europejskie wartości nie są na sprzedaż. Uważamy, że sprzedaż obywatelstwa w formie „złotych paszportów” jest niezgodna z prawem UE i stanowi poważne zagrożenie dla naszego bezpieczeństwa. Umożliwia ona korupcję, pranie pieniędzy i unikanie opodatkowania. Wszystkie państwa członkowskie, których ta kwestia dotyczy, powinny natychmiast zakończyć swoje programy obywatelstwa dla inwestorów. Powinny też ocenić, czy należy cofnąć „złote paszporty” już przyznane osobom objętym sankcjami i innym osobom znacząco wspierającym wojnę Putina – mówi Didier Reynders, unijny komisarz do spraw wymiaru sprawiedliwości i konsumentów.
– Prawo do swobodnego podróżowania po strefie Schengen jest jednym z naszych największych atutów. Potrzebujemy surowych kontroli, aby upewnić się, że prawo to nie jest nadużywane. Złote dokumenty pobytowe wydane Rosjanom i Białorusinom objętym unijnymi sankcjami powinny zostać unieważnione. Teraz, w obliczu wojny, bardziej niż kiedykolwiek musimy zrobić wszystko, co w naszej mocy, aby Rosjanie i Białorusini objęci sankcjami i znacząco wspierający wojnę Putina nie mogli wkupić się do UE – dodaje Ylva Johansson, unijny komisarz do spraw wewnętrznych.