Z przeprowadzonego przez Instytut Badań Edukacyjnych badania „Ścieżki edukacyjne uczących się dorosłych w Polsce” wynika, że uczący się dorośli stosunkowo rzadko kierują się czystą pasją uczenia się, angażując się w różnego rodzaju aktywności edukacyjne (np. studia, kursy lub uczenie się samodzielne). Dla wielu źródłem motywacji są natomiast różnorodne korzyści pozwalające realizować inne ważne dla nich życiowe cele i dążenia.
W przypadku uczenia się w dorosłości czysto wewnętrzna motywacja oznacza, że zdobywanie nowych umiejętności i wiedzy wynika z pasji, satysfakcji z poszerzania swoich horyzontów, a także z tego, że edukację traktujemy jako ważny element życia. Nie każdy jednak w taki sposób podchodzi do uczenia się. Wielu uczących się dorosłych podejmuje aktywność edukacyjną, aby osiągnąć konkretne cele w życiu zawodowym lub osobistym.
Dorośli silnie przekonani do korzyści wynikających z uczenia się są w stanie zainwestować zaangażowanie, czas, energię i inne zasoby w swój rozwój.
Inaczej jest z motywacją, która opiera się wyłącznie na spełnianiu zewnętrznych oczekiwań i wymogów – bez zidentyfikowanych osobistych korzyści. Nie sprzyja ona zaangażowaniu oraz satysfakcji z podjęcia aktywności edukacyjnej. Korzyści z uczenia się muszą być także realne i osiągalne dla uczącego się, ponieważ niezrealizowane obietnice sukcesu mogą dawać poczucie niepowodzenia.
- Co zachęca dorosłych do uczenia się?
Dominującym obszarem uczenia się dla osób dorosłych jest sfera zawodowa. Zdobywanie umiejętności wykorzystywanych w pracy niesie szereg pożytków dla uczącego się. Dzięki rozwijaniu zasobów kompetencyjnych zwiększa się jego efektywność i łatwiej może znaleźć zatrudnienie. Łatwiej jest kształtować swoją karierę, co przekłada się na satysfakcję z pracy, ale też na większe zarobki. Wiąże się to z poprawą jakości i poziomu życia własnego i swoich bliskich. Aktywność edukacyjna pozwala nadążać za zmianami technologicznymi. Dzięki niej możliwe jest przekwalifikowanie się lub zatrudnienie w nowej branży. Pozwala zdobywać kwalifikacje, uprawnienia i certyfikaty, które budują pozycję na rynku pracy. Rozwijanie umiejętności zawodowych może także służyć zdobyciu uznania w swojej profesji.
Dorośli widzą korzyści z podejmowania aktywności edukacyjnej również poza pracą zawodową.
Dzięki nowym umiejętnościom mogą realizować ważne dla siebie projekty życiowe – samodzielnie przeprowadzić remont, podróżować dzięki znajomości języka obcego albo lepiej spełniać się jako rodzic lub opiekun. Korzyścią z uczenia się poza pracą może być poczucie osobistego rozwoju, satysfakcja z realizowanej pasji, nawiązywanie relacji z innymi ludźmi lub utrzymanie aktywności w dojrzałym wieku.
- Odkryj, co możesz zyskać
Wiedza na temat tego, jak określać korzyści związane z aktywnością edukacyjną, a także jak wspierać dorosłych w ich wskazywaniu jest ważna dla rozwijania idei uczenia się przez całe życie. Jest istotna dla pracodawców, którym zależy na rozwoju umiejętności kadr, dla podmiotów tworzących ofertę edukacyjną dla dorosłych, a także dla instytucji rynku pracy. Pomocne mogą być w realizowaniu tych celów takie rozwiązania, jak powszechnie dostępne doradztwo zawodowe, doradztwo edukacyjne i doradztwo kariery. Odpowiednia promocja, informowanie i docenianie zaangażowania edukacyjnego również może pomóc dostrzec korzyści z uczenia się.
- Instytut Badań Edukacyjnych propaguje ideę uczenia się przez całe życie oraz zdobywania nowych umiejętności i kwalifikacji, m.in. rozwijając Zintegrowany System Kwalifikacji – nowoczesną odpowiedź na zmiany zachodzące na rynku pracy i w gospodarce oraz rozwiązanie wspierające rozwój kapitału ludzkiego w Polsce.
Poprzez: PAP MediaRoom
