Pierwszy raz wspomniana w źródłach z XII wieku. Zniszczona podczas bitwy na Legnickim Polu w 1241 r. i wielokrotnie przebudowywana. Do dziś jest jedną z perełek na mapie Legnicy. Katedra Świętych Apostołów Piotra i Pawła to #MiejsceKulturyDolnegoŚląska z naprawdę bogatą historią.
Krótka historia Katedry Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Legnicy
Pierwsza wzmianka o kościele św. Piotra Apostoła, jako pierwszego z trzech kościołów legnickich, pochodzi według źródeł z 1192 r. W dokumencie Henryka Brodatego z 1208 r. wspomniany jest kościół św. Piotra. W 1225 r. kościół św. Piotra wybudowano z kamienia.
Budynek spłonął prawdopodobnie podczas w 1241 r. podczas najazdu tatarskiego i bitwy na Legnickim Polu, w kwietniu 1241 roku, został spalony i zniszczony.
Obecny obiekt powstał w latach 1333-1380. Wśród jego budowniczych wymieniany jest murator Wiland, prawdopodobnie syn muratora z Wrocławia o tym samym imieniu, który działał w XIII wieku. Katedra została zbudowana na wzór kościoła św. Elżbiety we Wrocławiu. W tym okresie ten obiekt sakralny stanowił centrum życia społecznego, religijnego i parafialnego miasta. Katedrę nazywano głównym kościołem miasta i spełniała ona funkcję legnickiej fary. W średniowieczu powstał tam gotycki ołtarz ku czci św. Mikołaja, który cieszył się wielkim kultem i był miejscem licznych pielgrzymek. Uczniem szkoły parafialnej działającej przy katedrze oraz późniejszym jej nauczycielem był w XIII wieku polski uczony fizyk i matematyk – Witelon.
W XV w. dobudowano 9 kaplic bocznych, a w 1648 pożar zniszczył większość wyposażenia i nadwerężył korpus nawy głównej. W latach 1892-1894 miała miejsce przebudowa obiektu na kościół neogotycki, dobudowano wieżę południową, przekuto także część murów zewnętrznych i architektonicznych detali.
Architektura i wnętrze legnickiej katedry
Legnicka katedra została zbudowana z czerwonej cegły. Wnętrze świątyni ma charakter pseudobazylikowy. Zbudowano je w formie trójnawowej. Nawa główna ze sklepieniem sieciowym jest znacznie wyższa od bocznych, mających sklepienie krzyżowe. Z czasu przed pożarem miasta, zachowały się najstarsze przypory. Aktualnie najstarszą częścią kościoła jest rozeta między wieżami.
W katedrze znajduje się potężny barokowy ołtarz główny z drugiej połowy XVIII wieku, Ważnym elementem wnętrza jest również renesansowa ambona kamienna, romańska chrzcielnica w kształcie kielicha mszalnego czy organy wybudowane pod koniec XIX wieku przez firmę Schlag & Söhne ze Świdnicy.
Dawniej jako główne wejście służył najstarszy z trzech portali, czyli zachodni. Na jego filarze znajduje się piaskowcowa XIV-wieczna figura Matki Boskiej z Dzieciątkiem. Od strony legnickiego Rynku znajduje się północne wejście z gotyckim portalem przedstawiającym „Pokłon Trzech Króli”. Trzej Królowie to patroni podróżnych, a portal mieścił się przy europejskim szlaku handlowym, tzw. Wysokiej Drodze łączącej Wschód z Zachodem.
Na wieży znajdują się obecnie trzy dzwony. Dwa największe pochodzą z kościoła św. Marii Magdaleny w Zatoniu, wsi w pobliżu Bogatyni, która zniknęła w związku z poszerzaniem się terenów kopalni Turów. Trzeci dzwon przetrwał czasy wojennych konfiskat.
Papież Jan Paweł II w Legnicy
25 marca 1992 papież Jan Paweł II bullą Totus Tuus Poloniae Populus ustanowił kościół katedrą. Właśnie od tego roku kościół Świętych Apostołów Piotra i Pawła pełni funkcję katedry diecezji legnickiej. Św. Jan Paweł II przybył do Legnicy z Wizytą Apostolską po 5 latach, w dniu 2 czerwca 1997 r. Tego dnia na „legnickich polach” celebrował Eucharystię podczas której ukoronował słynący łaskami Obraz Matki Bożej Łaskawej z Krzeszowa, głównego Sanktuarium Diecezji Legnickiej i odwiedził ustanowioną przez siebie Katedrę.
Więcej informacji i bieżące wydarzenia TUTAJ
Opracowanie na podstawie: www.katedra.legnica.pl, www.zabytki.legnica.eu, zabytkowekoscioly.net
