Celem projektowanych przepisów dotyczących systemu kaucyjnego jest zmniejszenie ilości wytwarzanych odpadów, zapewnienie wysokiej jakości odpadów do recyklingu oraz wykorzystanie poddanych recyklingowi odpadów jako ważnego źródła surowców – powiedział wiceminister klimatu i środowiska Jacek Ozdoba podczas wczorajszej konferencji prasowej.
Według deklaracji resortu system kaucyjny obejmie butelki jednorazowego użytku z tworzywa sztucznego na napoje o pojemności do 3l oraz butelki szklane wielokrotnego użytku na napoje o pojemności do 1,5l.
Przedsiębiorcy, wprowadzający napoje w ww. opakowaniach będą mieli obowiązek zapewnienia, w ramach utworzonego systemu kaucyjnego, poziomu selektywnego zbierania opakowań lub odpadów opakowaniowych powstałych z tych opakowań. Docelowo do roku 2030 – 90% wprowadzonych opakowań danego rodzaju. W przypadku nieosiągnięcia wymaganych poziomów selektywnego zbierania wprowadzający będą ponosili opłatę produktową – powiedział wiceminister klimatu i środowiska Jacek Ozdoba.
Przez system kaucyjny należy rozumieć system, w którym przy sprzedaży produktów w opakowaniach pobierana jest opłata, która jest zwracana w momencie zwrotu opakowań lub odpadów opakowaniowych bez konieczności okazania paragonu potwierdzającego wcześniejsze uiszczenie kaucji.
- Kto tworzy system?
Wiceminister Jacek Ozdoba zaznaczył, że system kaucyjny będą tworzyć wprowadzający napoje w opakowaniach objętych systemem. Projekt ustawy pozostawia dużą swobodę przedsiębiorcom w tworzeniu systemu. Określa jednak warunki, które taki system powinien spełniać. Wprowadzających reprezentował będzie jeden podmiot. Reprezentant wprowadzających uczestniczących w systemie będzie składał ministrowi właściwemu ds. klimatu coroczne sprawozdanie o funkcjonowaniu systemu kaucyjnego. Uruchomienie systemu będzie wymagało uzyskania zezwolenia, wydanego w drodze decyzji, przez ministra właściwego ds. klimatu. Podmiot reprezentujący będzie zobowiązany złożyć ministrowi wniosek o wydanie zezwolenia na uruchomienie systemu kaucyjnego nie później niż 6 miesięcy przed planowanym jego uruchomieniem.
Pomimo, że system kaucyjny nie będzie obowiązkowy, to jednak wymóg uzyskiwania poziomów selektywnego zbierania jedynie poprzez system kaucyjny skłoni przedsiębiorców do tworzenia takich systemów. W przypadku nieprzystąpienia do systemu przedsiębiorcy będą obowiązani do uiszczenia opłaty produktowej.
W przyszłości, po wejściu w życie zmian w systemie ROP dla opakowań, planuje się wprowadzenie mechanizmu zwolnienia z opłaty opakowaniowej dla wprowadzających napoje w opakowaniach, będących w systemie kaucyjnym w odniesieniu do uzyskanego w systemie poziomu zbierania. Powyższe zwolnienie pozwoli na uniknięcie ponoszenia przez wprowadzających podwójnych kosztów w zakresie finansowania tego samego celu (zbieranie odpadów opakowaniowych).
- Wysokość kaucji, sposób zbierania opakowań i odpadów opakowaniowych
Projekt ustawy nie określa wysokości stawki kaucji na opakowania. Pozostawia wybór jej wysokości przedsiębiorcom, którzy ze względu na wymagane poziomy zbierania ustalą jej wysokość na optymalnym poziomie, skłaniającym z jednej strony nabywców do zwrotu opakowań, a z drugiej nie podnoszącym nadmiernie ceny oferowanych produktów.
Projekt ustawy nie narzuca przedsiębiorcom, tworzącym system, wyboru sposobu zbierania opakowań i odpadów opakowaniowych. Będą mogli więc oprzeć system wyłącznie na zbieraniu opakowań i odpadów przez sklepy, ale będą mogli także instalować automaty do odbierania butelek w sklepach i poza nimi – zaznaczył wiceminister Jacek Ozdoba.
Jak dodał, wybór sposobu zbierania będzie więc podyktowany oceną przez przedsiębiorców jego efektywności w kontekście zapewnienia wymaganych poziomów zbierania.
- Powszechny i „bezparagonowy” system
Zaproponowane natomiast przepisy zobowiązują każdy sklep o powierzchni handlowej powyżej 100 m2 do odbierania pustych opakowań i odpadów opakowaniowych powstałych z opakowań objętych systemem kaucyjnym oraz do zwrotu kaucji. Mniejsze jednostki handlowe będą mogły odbierać te opakowania i zarazem zwracać kaucję na zasadzie dobrowolności. Wszystkie jednostki handlowe oferujące produkty w opakowaniach podlegających kaucji będą natomiast obowiązane do pobierania kaucji. Zwrot opakowania nie będzie wymagał okazania paragonu potwierdzającego wcześniejsze uiszczenie kaucji. Z kolei nieodebrana kaucja zostanie przekazana producentom z przeznaczeniem do wykorzystania wyłącznie na funkcjonowanie systemu –dodał wiceminister klimatu i środowiska.
- Terminy uruchomienia systemów kaucyjnych
Zakładamy, że projektowane przepisy wejdą w życie 1 stycznia 2023 roku. Jednocześnie projekt ustawy zakłada, że wprowadzający zostaną zobowiązani do utworzenia systemu nie później niż 24 miesiące po wejściu w życie ustawy – najpóźniej więc do końca 2024 r. – poinformował wiceminister klimatu i środowiska Jacek Ozdoba.
Uwagi i opinie do projektu dostępnego TUTAJ można zgłaszać w terminie 30 dni od dnia przekazania projektu do konsultacji publicznych na adres: [email protected].
Poprzez: PAP MediaRoom Foto: pixabay.com
