Raport CBOS: społeczny obraz autyzmu

96% badanych deklaruje znajomość pojęcia autyzmu. W ciągu czterech lat wzrosła ona o 13 punktów procentowych. Najczęściej Polacy mają ogólną wiedzę na temat tego, czym jest autyzm oraz jakie cechy i zachowania wyróżniają osoby w spektrum.

Osoby autystyczne są coraz bardziej „widoczne”. W porównaniu z wynikami badania z roku 2017, wzrósł odsetek deklaracji kontaktu z osobą z autyzmem lub jej historią – wskazania wynoszą w sumie 59%. Relatywnie wielu badanych deklaruje kontakt z osobą z autyzmem na polu zawodowym. Postrzeganie autyzmu u osób w spektrum nie jest jednak pozbawione błędów poznawczych. Powszechnej znajomości pojęcia „autyzm” wciąż towarzyszą mity i stereotypy.

Największym mitem wciąż jest, że szczepienia mogą powodować autyzm. Badania naukowe dowodzą, że źródła autyzmu są neurorozwojowe i sięgają stanu prenatalnego dziecka. Częstość występowania autyzmu u dzieci szczepionych i nieszczepionych nie różni się statystycznie. Związek szczepień i autyzmu to mit. Należy z nim walczyć, zwłaszcza teraz w czasach pandemii – mówi prezes Fundacji JiM Tomasz Michałowicz.

Wśród innych, równie popularnych stereotypów znalazły się:

1. Ponadprzeciętne, wybitne zdolności (63% wskazań) – osoby autystyczne są takimi samymi ludźmi jak wszyscy. I tak jak wśród wszystkich ludzi zdarzają się wśród nich osoby o wybitnych uzdolnieniach. Nie jest to jednak cecha powszechna ani charakteryzująca osoby w spektrum autyzmu.
2. Wszystkie osoby z autyzmem mają problemy z rozpoznaniem emocji (86% wskazań) – osoby z autyzmem uczą się rozpoznawać emocje. Potrafią otwierać się na innych, wchodzić w relacje i zawierać przyjaźnie.
3. Ograniczone obszary zainteresowań (78% wskazań) – osoby w spektrum mogą mieć wiele zainteresowań i poświęcać im wiele uwagi.

W tym samym badaniu wiele wskazań uzyskały odpowiedzi, które mogłyby wykluczać niektóre z utartych mitów:

1. Osoby w spektrum autyzmu mogą zawierać przyjaźnie (68% wskazań) – to często wskazywana odpowiedź, który pojawia się pomimo stereotypów na temat wycofania, trudności w kontaktach społecznych, problemów z komunikacją.
2. Osoby w spektrum autyzmu mogą żyć samodzielnie (53% wskazań) –wcześnie rozpoczęta terapia i zwiększająca się świadomość oraz akceptacja autyzmu w społeczeństwie znacznie zwiększają tę możliwość.
3. Osoby w spektrum autyzmu mogą pracować zawodowo (62% wskazań) – ta grupa badanych zadeklarowała, że będąc pracodawcą zdecydowaliby się na zatrudnienie w swojej firmie osoby w spektrum, jeżeli spełniałaby warunki formalne w zakresie wymaganych kompetencji.

Większość pozytywnych wskazań wzrosła od ostatnich badań z 2017 roku. Badania wskazują, że zwiększa się akceptacja i świadomość autyzmu w społeczeństwie. To dobry znak dla osób w spektrum, które mogą liczyć na empatię i wsparcie otoczenia. To sygnał, że każda historia osób w spektrum może doczekać szczęśliwego zakończenia.

Ten wniosek łączy się bezpośrednio z tegoroczną kampanią Fundacji JiM – Polska Na Niebiesko pod hasłem „Autyzm. Odmień moją historię”, która właśnie dobiega końca, a swój finał ma 2 kwietnia, w Światowy Dzień Świadomości Autyzmu. Więcej informacji na: www.jim.org/polskananiebiesko

Link do raportu:  https://www.cbos.pl/PL/publikacje/news/2021/12/dane/Spoleczny_obraz_autyzmu-styczen2021.pdf

Poprzez: PAP MediaRoom / jim.org