Ogólnopolski Program Zwalczania Grypy jak co roku wyróżnił samorządy, które w największym stopniu angażowały się w realizację projektów zdrowotnych w zakresie profilaktyki grypy. W tym roku przyznano 17 tytułów Samorządowego Lidera.
W województwie dolnośląskim tytuł Nowego Lidera otrzymała Gmina Legnica, Gmina Bolesławiec, Gmina Oborniki Śląskie, a tytuł Lidera w Innowacjach Gmina Radwanice. Nagrody zostały wręczone podczas Debaty Flu Forum 2020.
Działania jednostek samorządowych pozwalają na upowszechnienie szczepień przeciw grypie, które stanowią największą ochronę przed groźnym wirusem. Bezpłatne szczepienia przeciw grypie są szczególnie ważne dla osób z grup ryzyka: przewlekle chorych, diabetyków, seniorów, kobiet w ciąży i dzieci. Grypa najczęściej atakuje zimą – szczyt zachorowań przypada zazwyczaj w pierwszych trzech miesiącach roku. W przypadku seniorów, dzieci, kobiet w ciąży czy przewlekle chorych szczepionka zapobiega nie tylko zachorowaniu, ale przede wszystkim wystąpieniu groźnych dla zdrowia i życia powikłań pogrypowych. Prawdopodobieństwo ich wystąpienia wśród osób po 65 roku życia wzrasta niemal trzykrotnie. W tej populacji wiekowej odnotowano aż 90% zgonów wywołanych grypą i jej powikłaniami.
Nadchodzący sezon grypowy jest wyjątkowy. Eksperci podczas Flu Forum apelowali o szczególną mobilizację do szczepień przeciw grypie, która zbiegnie się z czasem zachorowań na choroby grypopodobne, grypę oraz COVID-19. Tłumaczono, że dzięki szczepieniu różnicowanie tych infekcji będzie znacznie ułatwione, a przebieg innych zakażeń wirusowych będzie łagodniejszy. Poruszono także kwestię tego, iż globalna pandemia uświadomiła społeczeństwu istotę szczepień ochronnych, które zapobiegają rozprzestrzenianiu się wirusa. Jak powszechnie wiadomo szczepienia profilaktyczne są jedną z metod ochrony przed chorobami zakaźnymi, ale przede wszystkim powodują łagodniejszy przebieg choroby oraz niwelują groźne dla życia powikłania. Szczepienie ochronne ma na celu uczenie organizmu odporności na zakażenie poprzez wytworzenie odpowiednich przeciwciał na dany patogen. Poprzez wykonanie masowych immunizacji, oprócz nabycia indywidualnej odporności, zyskujemy także grupową odporność populacyjną.
Od początku września do Polski trafiło blisko 800 tys. szczepionek. Na początku października na rynek trafi ponad 500 tys. Kolejne partie będą sukcesywnie dostarczane. To normalna sytuacja, co roku szczepienia trafiają do Polski w kilku transzach. Łącznie na nasz rynek ma być dostarczone około 2 mln dawek. Dopiero globalna pandemia uświadomiła społeczeństwu istotną rolę jaką odgrywają szczepienia przeciw grypie. Mam nadzieję, że ten pozytywny trend utrzyma się na dłużej, bez względu na sytuację epidemiologiczną – tłumaczy prof. dr hab. med. Adam Antczak, przewodniczący Rady Naukowej Ogólnopolskiego Programu Zwalczania Grypy.
Pandemia COVID-19 ukazała jak nieobliczalne są choroby zakaźne. Szczególnie jest to istotne w dobie starzejącego się społeczeństwa, dla którego zapadalność na choroby wirusowe ma duży wpływ na zdrowie publiczne i koszty związane z zachorowaniem. Dlatego warto opracować strategiczną koncepcję rozwoju ochrony zdrowia, która wskaże na konieczność zwiększenia stopnia wyszczepialności przeciw grypie w społeczeństwie polskim. Jednym z rozwiązań, które udrożni polski system zdrowia i relatywnie wpłynie na promocję profilaktyki zdrowotnej jest umożliwienie wykonywania szczepień w aptekach. O wpływie szczepień w aptekach, który znacznie podniósł poziom wyszczepialności, opowiedział zagraniczny ekspert z Irlandii, Darragh O’Loughlin’a, Sekretarz Generalny Irlandzkiej Unii Aptek. Irlandia to jeden z kilkunastu krajów europejskich, w którym farmaceuci od lat są uprawnieni do wykonywania szczepień w aptekach. Dzięki takiej zmianie systemowej, całkowita liczba osób zaszczepionych wzrosła i takie rozwiązanie skróciło ścieżkę, którą musi odbyć pacjent, by uzyskać receptę, a następnie w przychodni wykonać immunizację. Pozytywnie wpłynęło to również na wzrost poziomu wyszczepialności w gabinetach lekarskich.
System opieki zdrowotnej tej jesieni i zimy może być znacznie obciążony zarówno przez wzrost zakażeń wirusem SARS-CoV-2, sezon grypowy oraz czas zachorowań na infekcje grypopodobne. Zaszczepienie się przeciw grypie może ułatwić diagnostykę, a zaimplementowanie standardów europejskich np. szczepień w aptekach do Polski przyniosłoby wiele korzyści takich jak ułatwienie dostępu do szczepień i odciążenie służby zdrowia” – podkreślił sekretarz Generalny Irlandzkiej Unii Aptek Darragh O’Loughlin’a.
W zaistniałej sytuacji epidemiologicznej nasuwa się wiele pytań i niepewności związanych z profilaktyką zdrowotną. Eksperci zwrócili także uwagę na konieczność wypracowania i wdrożenia rekomendacji, które dotyczyć będą bezpośrednio immunizacji podczas pandemii. Podkreślano istotę umożliwienia wykonywania badań kwalifikacyjnych do szczepień przez pielęgniarki, wystawiania skierowania na szczepienia w ramach teleporady lekarskiej oraz rejestrację szczepień przeciw grypie, dzięki której różnicowanie grypy i COVID-19 byłoby łatwiejsze.
Szczepionki przeciw grypie są dostępne były w aptekach od początku września. W ZOZ-ach odstępne będą od początku października. W Polsce zmagamy się z bardzo niskim poziomem wyszczepialności, który jest spowodowany m.in. ograniczoną wydolnością systemu realizacji szczepień. W celu wzmocnienia odporności zbiorowiskowej, istotnym jest, aby więcej osób szczepiło się przeciw grypie. Uczestnicy Debaty zgodzili się, że usprawnienia systemowe są niezbędne do zwiększenia poziomu wyszczepialności. Dzięki optymalizacji, długość ścieżki pacjenta zostanie skrócona, co ułatwi podjęcie decyzji o wykonaniu szczepienia. Kluczową kwestią pozostaje także fakt dostarczanych dawek do Polski. Powinniśmy się zmobilizować i podjąć działania, które zapewnią w przyszłym roku większa liczbę szczepionek i tym samym zmaksymalizują liczbę osób zaszczepionych.
Ogólnopolski Program Zwalczania Grypy jest inicjatywą społeczną niezależnych ekspertów medycznych. Program od ponad 6 lat prowadzi w Polsce działania edukacyjne na rzecz budowania świadomości zagrożeń wynikających z tej choroby, jak i podniesienia poziomu wyszczepialności przeciw grypie, zarówno wśród pacjentów z grup ryzyka, jak też w całym społeczeństwie. Organizatorem Społecznej Kampanii Informacyjnej powstałej w ramach Programu jest Fundacja Nadzieja dla Zdrowia. Działania skierowane są do środowiska medycznego, opinii publicznej, samorządu oraz do pracodawców. Przedsięwzięcie spotkało się z aprobatą najważniejszych instytucji działających na rzecz poprawy zdrowia publicznego, wielu organizacji zrzeszających lekarzy, pracodawców, związki samorządów i towarzystwa medyczne. Więcej informacji na stronie www.opzg.pl
Laureaci akcji „Samorządowy Lider Ogólnopolskiego Programu Zwalczania Grypy”:
